Volledige titel

Internationale benchmark van nutriëntenregelgeving en van innovatieve cultiveringstechnieken voor tuinbouw en Europese conferentie over de nutriëntenproblematiek en de beste praktijken in de tuinbouw

Partners

Ilvo i.s.m. Universiteit Gent, Inagro, PSKW, PCS, PCG

Soort project

VLM

Duur

01/07/2012-31/12/2013

Contactpersonen

Raf De Vis, Joris De Nies, Els Berckmoes, Ellen Govaerts

Korte inhoud

Innovatieve bemestingstechnieken voor een betere waterkwaliteit

Bij de vollegronds- en grondloze groente- en sierteelt is het een moeilijke opgave om de hoge productiviteit en de late teelten te combineren met een laag gebruik van stikstof en fosfor. De centrale vragen waren: hoe kunnen de teelt- en bemestingstechnieken in de tuinbouw gewijzigd worden zodat de Europese waterkwaliteitsdoelstellingen vervuld zijn? Welke technieken worden in andere Europese regio’s met een vergelijkbaar klimaat of vergelijkbare teelten momenteel uitgetest of reeds in de praktijk toegepast? Kunnen deze technieken ook in Vlaanderen worden toegepast?

We bezochten onderzoeks- en voorlichtingsinstellingen in verschillende regio’s van Italië, Duitsland, Denemarken, Polen, Zwitserland, Spanje, Frankrijk, Nederland en Wallonië. Bestaande of in ontwikkeling zijnde innovatieve technieken van deze regio’s werden beoordeeld in functie van de courante tuinbouwpraktijk in Vlaanderen. Concreet resulteert de benchmarkstudie in een boek met de fiches van de 55 voorbeeld-technieken. De werden ingedeeld in twee categorieën: (1) 19 techniekclusters die al in één of meerdere regio’s effectief worden gebruikt, en (2) 11 techniekclusters die nog in volle ontwikkeling zijn of net klaar zijn voor gebruik in de praktijk. Voor de gebruikte technieken werd de toepassingsgraad in Vlaanderen ingeschat en met de andere regio’s vergeleken. Vanuit de benchmarkstudie werden de belangrijkste onderzoeksnoden voor Vlaanderen gedefinieerd.

Europese vergelijking van nutriËntenwetgeving in de tuinbouw

Tijdens de benchmarkstudie werd de wetgeving omtrent nutriëntenbeheer in de tuinbouw in de verschillende Europese regio’s naast elkaar gelegd. Er zijn grote variaties tussen de regio’s in het aandeel nitraatgevoelige gebieden van het totale oppervlak, en de periodes waarin het verboden is om nutriënten toe te dienen. De bemestingsnormen voor nitraat zijn uitgedrukt door middel van verschillende systemen: als efficiënte of totale stikstofhoeveelheden, of als hoeveelheid stikstof per kg productie. Voor sommige groenten of sierteeltgewassen bestaan grote verschillen in bemestingsnormen voor stikstof tussen de verschillende regio’s. Voor fosfaat, dat steeds meer in de aandacht komt als limiterend nutriënt voor eutrofiëring in oppervlaktewater, zijn in tegenstelling tot Vlaanderen in veel landen nog geen bemestingsnormen opgesteld. De meetprogramma’s voor waterkwaliteit vertonen grote verschillen tussen landen in densiteit van de staalname, frequentie van de controles, plaats van de staalname (kleine vs. grote waterlopen), diepte van staalname van grondwater, … Evaluatie en vergelijking van de waterkwaliteit in de verschillende landen is dus zeer moeilijk. De EU zou dit op wetenschappelijke basis moeten harmoniseren

 

Alhoewel in alle landen of regio’s de tuinbouw verantwoordelijk is voor mogelijke grote N-verliezen door uitloging, ondernemen slechts een paar landen of regio’s specifieke acties voor deze teelten. Vlaanderen heeft op dit vlak veruit de best ontwikkelde wetgeving, met maatregelen op bedrijfs- en perceelsniveau, zowel voor openlucht- als serreteelten. Verder is de controle en het sanctiebeleid in Vlaanderen in tegenstelling tot de andere regio’s zeer sterk ontwikkeld met bewezen doeltreffendheid in de veld, nl. via de nitraatresidumetingen.

Internationale conferentie Nutrihort reikt innovatieve technieken voor een duurzaam nutriëntenbeheer aan

Op 16, 17 en 18 september 2013 hebben wetenschappers, beleidsmakers en andere specialisten zich tijdens Nutrihort in Gent gebogen over de uitdagingen voor een duurzaam nutriëntenbeheer in de tuinbouwsector. De uitdaging: een leefbare tuinbouw en een betere waterkwaliteit mogelijk maken. Tijdens Nutrihort kwamen 150 wetenschappers, beleidsmakers en andere specialisten uit 17 landen samen op de faculteit bio-ingenieurswetenschappen van de UGent. De belangrijkste vraag waarop de deelnemers een antwoord trachtten te vinden, was hoe teelt- en bemestingstechnieken in de gangbare en biologische groente- en sierteelt aangepast moeten worden om de (Europese) wettelijke doelstellingen op het vlak van waterkwaliteit te halen. Tijdens de conferentie werden vanuit verschillende invalshoeken de laatste onderzoeksresultaten belicht.

Rapporten

Volgende rapporten zijn beschikbaar.

Book of abstracts Nutrihort Congres

Proceedings

Fact sheets from the Benchmark study on innovative techniques and strategies for reduction of nutrient losses in horticulture

Verslagen van bezoeken aan de regio’s