Soort project:
IWT-project
Duurtijd:
01/10/2011 - 30/09/2015
Partners:
Laboratorium voor Fytopathologie (UGent) i.s.m. Proefstation voor de Groenteteelt Sint-Katelijne-Waver en Inagro
Verticillium verwelking is een niet te onderschatten ziekte bij bloemkool, veroorzaakt door de bodemschimmel Verticillium longisporum. Vooral onder droge en warme weersomstandigheden leidt deze schimmel tot zware opbrengst- en kwaliteitsverliezen.
Verticilliumverwelking bij bloemkool werd de eerste keer vastgesteld in Californië in 1994. Ruim 10 jaar geleden werd de ziekte vastgesteld in Klein-Brabant en enkele jaren later ook in West-Vlaanderen. De geïnfecteerde planten vertonen voornamelijk asymmetrische vergeling van de onderste bladeren, vertraagde groei en zwartverkleuring van de vaatbundels. De vaatbundels verstoppen, de wateropname neemt af en uiteindelijk verwelkt de plant. Deze symptomen ontwikkelen zich typisch in de fase van koolvorming. De aantasting leidt tot een kleinere kool van mindere kwaliteit. Naast bloemkool tast de schimmel ook koolzaad en andere koolsoorten aan zoals witte kool, spruitkool, Chinese kool . Daarnaast zijn er ook nog andere Verticilliumspecies die verwelking veroorzaken bij aardappel, tomaat, aardbei, sierteeltgewassen, …
De bestrijding van Verticillium is niet eenvoudig. Verticillium is een bodempathogeen die overlevingsstructuren vormt, microscleroten genoemd. Deze overlevingsstructuren blijven gedurende meer dan 10 jaar levensvatbaar in de bodem. Eenmaal de plant geïnfecteerd is, zit de schimmel voornamelijk in de vaatbundels waardoor chemische bestrijding geen oplossing biedt. Veel bloemkooltelers hebben een intensief teeltsysteem met een beperkte gewasrotatie, waardoor een hoge besmettingsgraad zich opbouwt in de bodem. Het telen van bloemkool wordt op deze percelen steeds moeilijker. Een duurzame oplossing voor de bestrijding van Verticilliumverwelking dringt zich dan ook op.
In 2007 (voorgaand IWT-project) werd gestart met zoeken naar controlestrategieën, waaronder het toevoegen van ligninerijke materialen aan de bodem om de kiemkracht van de microscleroten te reduceren. Deze strategie werd in de praktijk uitgetest. Uit veldproeven bleek dat zelfs een zeer lage besmetting (1 microscleroot/g grond) voldoende is om 100% van de planten aan te tasten. Daardoor is het moeilijk om enkel met deze controlestrategie tot het gehoopte resultaat te komen.
In dit onderzoek is echter ontdekt dat naast de microscleroten van V. longisporum ook microscleroten van V. tricorpus kunnen voorkomen. In die velden waren de ziektesymptomen steeds lager, ook al waren er nog grote aantallen microscleroten van V. longisporum aanwezig. Blijkbaar kan V. tricorpus de plant beschermen zelfs als er hoog infectiepotentieel van de pathogeen aanwezig is. Om de interactie tussen V. tricorpus en V. longisporum te onderzoeken, werd een ‘real-time PCR’ ontwikkeld in samenwerking met ILVO, waarmee in potproeven kon worden aangetoond dat V. tricorpus zich gedraagt als een endofytische schimmel die in staat is de vaatbundels van bloemkool te koloniseren zonder symptomen te veroorzaken en dat deze kolonisatie door V. tricorpus de plant beschermt tegen latere invasies van V. longisporum. Tevens werd in het veld vastgesteld dat de teeltrotatie met aardappelen het aantal V. tricorpus microscleroten in bloemkoolvelden verhoogt.
De uiteindelijke bedoeling van dit project is om bij te dragen tot een duurzame beheersingsstrategie voor Verticilliumverwelkingsziekte door het ontwikkelen van een succesvolle biologische bestrijding op basis van de inheemse endofytische schimmel V. tricorpus.
In een eerste werkpakket wordt gezocht naar een geschikte methode om bloemkoolplanten tijdens de opkweek te inoculeren met V. tricorpus. Op deze manier heeft de “goede Verticllium” reeds een voorsprong om zich in de plant te ontwikkelen.
V. tricorpus komt in de meeste bodems van nature al voor. Binnen dit tweede werkpakket wordt gezocht naar geschikte waardplanten die de natuurlijke populatie stimuleert. V.tricorpus kan de planten koloniseren om uiteindelijke microscleroten te vormen in de gewasresten. Deze nieuw gevormde microscleroten worden dan terug vrijgesteld in de bodem. Er wordt eveneens nagegaan of een teelt van de geselecteerde waardplanten past in het teeltschema met bloemkool.
Tenslotte zoeken we binnen dit project naar de mechanismen die betrokken zijn in de biologische bestrijding door V. tricorpus. Door het werkingsmechanisme te begrijpen kunnen de controlestrategieën verfijnd worden.
